25 jaar Vlaamse Resoluties – het rapport van Vlaanderen
Op 3 maart 1999 nam het Vlaams Parlement vijf resoluties aan omtrent de staatshervorming. Nu, 25 jaar later maken we een stand van zaken op. Wat is er gerealiseerd van deze resoluties een kwarteeuw later?
Resolutie 1: met betrekking tot de doelstellingen van Vlaanderen
Het parlement pleit voor coherente bevoegdheidspakketten, een doortrekken van het subsidiariteitsprincipe en de tweeledigheid van België als federale structuur. De deelstaten moeten een grondwetgevende autonomie verwerven, de solidariteit moet behouden blijven maar op basis van objectieve en transparante criteria en de deelstaten moeten maximaal betrokken worden in Europese en internationale besluitvorming.
Realisatie 2024 – 17%
- Tweeledigheid wordt in vraag gesteld en sommigen pleiten voor 4 gewesten
- Geen grondwetgevende autonomie
- Solidariteit is niet transparant en niet objectief
- Geen doorslaggevende betrokkenheid in supranationale organisaties
Resolutie 2: met betrekking tot financiën en fiscaliteit
De deelstaten moeten fiscaal autonoom worden met onder meer de overdracht van de personenbelasting. Bij overdracht van fiscale bevoegdheden hoort ook de inningsbevoegdheid.
Realisatie 2024 – 25%
- Geen fiscale autonomie inzake personenbelasting en dus ook geen inningsbevoegdheid
Resolutie 3: met betrekking tot Brussel
Een vereenvoudiging kan door bepaalde gemeentelijke bevoegdheden naar het Hoofdstedelijk Gewest over te dragen en het aantal gemeenten te beperken. Er dient ook werk gemaakt te worden van de tweetaligheid van de ambtenaren en niet van de dienst. Buitenlandse handel, wetenschap, technologie … vallen te beurt aan de deelstaten in samenwerking met het Hoofdstedelijk Gewest.
Realisatie 2024 – 19%
- Geen enkele vereenvoudiging wel integendeel. Brussel blijft uit baronieën bestaan met tal van politiezones en geen enkele coördinatie
- Tweetaligheid van ambtenaren is geen feit
- Samenwerking met de deelstaten is onbestaande
Resolutie 4: met betrekking tot coherente bevoegdheidspakketten
Het volledige gezondheids- en gezinsbeleid hoort toe aan de deelstaten net zoals de organisatie van lokale en provinciale besturen, buitenlandse handel, wetenschaps- en technologiebeleid, telecommunicatie, spoorinfrastructuur en regionale exploitatie ervan, binnenvaart en ontwikkelingssamenwerking.
Realisatie 2024 – 32%
- Geen coherent beleid op vlak van gezondheid en gezin
- Buitenlandse handel, wetenschap, technologie, telecommunicatie, spoor en ontwikkelingssamenwerking zitten nog steeds op Belgisch niveau
Resolutie 5: met betrekking tot specifieke aandachtspunten
Het Vlaams Parlement roept op tot compleet respect voor het territorialiteitsbeginsel en het principe van de niet-inmenging. De deelstaten moeten inspraak hebben in de samenstelling van de hoogste controleorganen: Arbitragehof, Raad van State en Rekenhof. De deelstaten staan in voor de benoeming van magistraten en bepalen zelf de regels over het beheer en de controle van de financiën.
Realisatie 2024 – 50%
- Territorialiteitsprincipe wordt niet gerespecteerd in de randgemeenten
- Deelstaten hebben geen inspraak in de hoogste controleorganen
- Deelstaten kunnen geen regels opstellen in verband met beheer en controle van de financiën
Eindconclusie
Het Vlaams Parlement is er in die 25 jaar tijd niet in geslaagd zijn ambities te realiseren. De totale score van het rapport is 27,5% en dus een zware onvoldoende. Vlaanderen dient op 9 juni alle kansen te benutten om het geweer van schouder te wisselen en voluit te gaan voor de eigen ambities. Alleen zo kan het realiseren wat het zijn burgers 25 jaar geleden beloofd heeft.